Yabancılar İçin Çalışma İzni Alma Şartları

Ülkemizde bağımlı (Bir başkasına ait işyerinde) veya bağımsız (Kendine ait bir iş yeri açarak) çalışmak isteyen yabancılar için çalışma izni alma zorunluluğu vardır. Türkiye’de çalışmaya başlamak veya devam etmek isteyen yabancıların ülkemiz sınırlar içinde gerçekleştirecekleri çalışma faaliyetlerinin süreleri, sınırları, koşulları çeşitli kanun maddeleriyle düzenlenmiştir.

Türkiye’de çalışma izni almak isteyen yabancılar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile direkt olarak bağlantı kuramazlar, çalışma izni başvurusu işyerleri ve işletmeler üzerinden yapılır.

Çalışma izni alma zorunluluğu ülkemizde bağımlı / bağımsız pozisyonlarda çalışan yabancılar, yabancı personel çalıştıran gerçek ve tüzel kişiler ile bir işverenin yanında mesleki eğitim gören yabancılar için geçerlidir. Bazı ülke vatandaşlarının durumu Türkiye’nin taraf olduğu 2 veya daha çok taraflı sözleşmeler gereği ayrıca değerlendirilir. Ayrıca Avrupa Birliği hukuku, karşılıklılık ilkesi gibi esaslara dayanarak çalışma izninden muaf tutulan yabancı uyruklu kişiler de vardır.

Çalışma İzni Türleri

Yabancılar için düzenlenen çalışma izni süreli çalışma izni, süresiz çalışma izni ve bağımsız çalışma izni olmak üzere 3 farklı türde düzenlenir.

Süreli çalışma izni yabancı kişiye ülkemizde 1 yıl boyunca çalışma olanağı veren bir izin olup süresi Bakanlık tarafından daha uzun veya daha kısa hale getirilebilir. Çalışma Bakanlığı bunu yaparken iş piyasasının durumu, ülkemizin çalışma hayatındaki dinamikler gibi konuları dikkate alır.

Süresiz çalışma izni her defasında 5 yıla kadar verilebilen bir çalışma izin belgesi türüdür. Ancak, bu 5 yıl, yabancı uyruklu kişinin pasaportunun süresinin de 5 yıl geçerliliği olması şartıyla geçerlidir. Kişinin pasaportunun süresi 5 yıldan kısa ise izin pasaport geçerlilik süresi dikkate alınarak verilir.

Bağımsız çalışma izni Çalışma Bakanlığı tarafından, yine yabancının pasaport süresi dikkate alınarak ve verilecek iznin ülkemizin ekonomisine ve kalkınmasına ne gibi artılar sağlayacağı göz önünde bulundurularak verilir. Bakanlık, bu izni talep eden yabancılara, başvuru işlemlerini tamamlayabilmeleri için, geçerliliği 3 ay olan bir “Bağımsız çalışma izni müracaat” belgesi verir.

Çalışma izni başvuruları 3 farklı seçenek çerçevesinde olmak üzere farklı şekillerde yapılır:

Yurtdışından çalışma izni almak isteyen yabancıların bu başvuruyu uyruğunda bulundukları ülkenin konsolosluk, büyükelçilik gibi Türkiye Dış Temsilciliklerine gerekli belgeleri hiçbir eksik olmaksızın sunarak başvurmaları gerekmektedir.

Yurtiçi çalışma izni başvurusu yapacak olan bir yabancının öğrenim amacı dışında alınmış ve 6 ay süreli bir ikamet izni olması gerekir. Bu durumda yabancının işvereni onun adına online olarak çalışma izni veya çalışma izni uzatma işlemleri yapabilir. Bu başvurular Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına ve yabancının ikamet tezkeresi süresi içinde yapılmalıdır.

Online çalışma izni başvurusu yabancının kendisi tarafından değil, vekalet verdiği bir TC vatandaşı tarafından yapılır.